Jeszcze do niedawna zakładano, że główne zadania środkowego obrońcy to tylko i wyłącznie działania
defensywne. Tymczasem, wraz z biegiem czasu, ta pozycja w niesamowitym tempie ewoluowała i coraz
częściej wymaga się, by wszyscy zawodnicy byli wyposażeni w narzędzia, które sprawią, że będą oni
bardziej kreatywni. Tłumacząc prościej – współczesny obrońca powinien wiedzieć również, jak postępować
w ofensywie. Na dodatek niezwykle ważne są także aspekty taktyczne oraz motoryka, bowiem obok siły
kolejnym istotnym elementem stała się szybkość. Jak zatem powinien postępować środkowy defensor?
Wydawać się może, że wyprowadzenie piłki spod własnej bramki nie powinno należeć do najtrudniejszych elementów, zwłaszcza, gdy odbywa się bez ataku ze strony napastnika. Warto jednak pamiętać o niezwykle ważnej rzeczy, która czasami umyka uczącym się gry na tej pozycji piłkarzom, mimo iż można określać to zachowanie jako podstawowe. „Jeśli widzisz całe boisko, to widzisz wszystko” – wspominał Xavi Hernandez, legendarny zawodnik Barcelony. W poniższej sytuacji obrońca powinien na tyle dobrze ustawić ciało, by mieć przegląd całego pola gry przed sobą. Ułatwia to podjęcie właściwej decyzji znacznie szybciej.
Nie można jednak wykluczyć, że w takiej sytuacji naprzeciwko znajdzie się napastnik, którego celem będzie błyskawiczny odbiór piłki. Prawdopodobne jest, że w akcie desperacji i paniki piłka zostanie wybita na aut lub zwyczajnie stracona, jednak najważniejszym jest to, by dać sobie czas i zmusić rywala do biegania. Potrzebny do tego będzie przede wszystkim odskok na bezpieczną odległość, należy jednocześnie mieć na uwadze odpowiednie ustawienie ciała. Jak z kolei zareagować, gdy defensor już popełni błąd związany z zamknięciem swojej pozycji? Niestety jest to poniekąd sytuacja bez wyjścia, w której należy działać zerojedynkowo i nie narazić zespołu na stratę bramki.
Za każdym razem, kiedy rywal wywiera na presję, powinno się dokonać wcześniej wspomnianego odskoku od niego i stworzyć linię podania
partnerowi. Należy przy tym pamiętać o pozycji otwartej, by kolejne działania móc podejmować z odpowiednią szybkością i dynamiką.
Najlepszymi przykładami, jeśli chodzi o piłkarzy ze światowego topu, będą Virgil van Dijk czy Giorgio Chiellini, którzy po podaniu piłki natychmiastowo stwarzają kolejne możliwości, przy czym jednocześnie dają sobie czas na reakcję.
Warto również zwrócić uwagę, czym jest skupienie uwagi na przeciwniku. Przyglądając się najlepszym drużynom na świecie, jesteśmy w stanie zaobserwować, jak istotny jest to element. Oczywistą korzyścią dla zespołu jest to, gdy po jednym zagraniu piłka nie dość, że znajdzie odpowiedniego adresata, to minie kilku przeciwników. Potrzebne do tego jest tzw. „wyciągnięcie zawodników ze strefy i związanie ich”, dzięki czemu dwóch partnerów pozostaje bez krycia. To z kolei pozwala stworzyć przewagę w ataku, co cechuje najlepszych defensorów. Tutaj idealnym przykładem jest stoper Barcelony – Gerard Pique. Zwalniając często tempo, równocześnie wyciąga rywali wyżej i w odpowiednim momencie oddaje piłkę kolegom z zespołu.
By uzupełnić opisywane przez nas koncepty, należy pochylić się także nad możliwością bezpośredniego wprowadzenia piłki do ataku przez obrońcę. Cały czas należy pamiętać o wcześniej wspomnianych sytuacjach. Trzeba wiedzieć, w którym momencie „sprzedać” futbolówkę czy podłączyć się do akcji, stwarzając przewagę. Jeśli jednak zawodnik czuje się pewnie, może podjąć ryzyko pojedynku 1:1. Często jest to kwestia umiejętności technicznych oraz motorycznych. Jak łatwo dostrzec, wszystko to jest ciągiem logicznym zachowań boiskowych. Każdy trening powinien być symulacją, tak aby ułatwić piłkarzowi podejmowanie decyzji w trakcie meczu. Niemal we wszystkich fragmentach gry zawodnik stara się wykonywać poszczególne koncepty. Mając odpowiednie narzędzia, każdy jest w stanie podnieść swój poziom decyzyjności. Kluczem jest odpowiednie ustawienie ciała oraz obserwacja tego, co dzieje się wokół.
Przykładowe ćwiczenia indywidualne dla Środkowego Obrońcy;
cel – poprawa odpowiedniego ustawienia ciała (grupy wiekowe U-12 i U-18)
1. Ćwiczenie rozpoczyna się od środkowego obrońcy, który doprowadza piłkę do pachołka. Następnie jego zadaniem jest podać do bocznego obrońcy i odskoczyć w tył odpowiednio ustawiając ciało.
Następnie do gry dochodzi jeszcze jeden zawodnik w środku pola, do którego również istnieje możliwość zagrania piłki. Dla utrudnienia przed otrzymaniem podania wstecznego należy zaobserwować, gdzie chcemy podać. Taki ruch to poszukiwanie w meczu np.: wolnego zawodnika.
2. Ćwiczenie rozpoczyna obrońca, który wprowadza piłkę w strefę, po czym zagrywa do partnera lub podejmuje pojedynek 1:1.
W końcowej fazie oddaje strzał na bramkę.
AUTOR: MICHAŁ TYRKA
